डुडुवा
विद्यालय छाड्ने कारणहरू - डुडुवा गाउँपालिका (School Dropout Causes - duduwa Rural Municipality)

डुडुवा गाउँपालिकामा विद्यालय छाड्ने कारणहरूको अवस्था

परिचय

विद्यालय छाड्नुका कारणहरू र त्यसले समग्र शैक्षिक प्रणालीमा पार्ने प्रभावको अध्ययन एक महत्वपूर्ण पक्ष हो। विद्यालय छाड्नुका विभिन्न सामाजिक, आर्थिक र शैक्षिक कारणहरू हुन सक्छन् जुन समग्र शिक्षा प्रणालीको सुधारका लागि महत्वपूर्ण छन्। यस खण्डमा डुडुवा गाउँपालिकाको विभिन्न वडाहरूमा विद्यालय छाड्नुका कारणहरूको विश्लेषण प्रस्तुत गरिएको छ।

डुडुवा गाउँपालिकामा कुल १०,०१५ विद्यार्थीहरूले विविध कारणहरूले विद्यालय छोडेका छन्, जसमध्ये ५१.७८% आर्थिक सम्बन्धी,७.९६% शिक्षा सम्बन्धी, र३०.२९% सामाजिक कारणहरूले गर्दा विद्यालय छाडेका छन्।

विद्यालय छाड्ने कारणहरूको वितरण

डुडुवा गाउँपालिकामा विद्यालय छाड्ने कारणहरूको वितरण निम्नानुसार रहेको छ:

विद्यालय छाड्ने कारण अनुसार वितरण

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: १०,०१५

पाई चार्ट

तालिका

क्र.सं.विद्यालय छाड्ने कारणजनसंख्याप्रतिशत
१आर्थिक कारण५,१८६५१.७८%
२शैक्षिक कारण७९७७.९६%
३सामाजिक कारण३,०३४३०.२९%
४अन्य कारण९९८९.९७%
जम्मा१०,०१५१००.००%

विद्यालय छाड्ने कारण विवरण

आर्थिक कारण५१.७८%
शैक्षिक कारण७.९६%
सामाजिक कारण३०.२९%
अन्य कारण९.९७%

वडा अनुसार विद्यालय छाड्ने कारणहरू

वडा अनुसार विभिन्न कारणले विद्यालय छाड्नेहरूको वितरण

वडागत आर्थिक कारणले विद्यालय छाड्ने दर

विभिन्न वडाहरूमा आर्थिक कारण विद्यालय छाड्नेहरूको तुलना

वडागत विद्यालय छाड्ने कारणहरूको विश्लेषण

वडा अनुसार विद्यालय छाड्ने कारणहरूको विस्तृत विश्लेषण

वडा नं.जम्मा विद्यालय छाड्नेहरूआर्थिक कारणशैक्षिक कारणसामाजिक कारणअन्य कारण
वडा १२,०६४९२१
(४४.६२%)
२२०
(१०.६६%)
६६४
(३२.१७%)
२५९
(१२.५५%)
वडा २१,९३२१,०११
(५२.३३%)
१३९
(७.१९%)
५२०
(२६.९२%)
२६२
(१३.५६%)
वडा ३१,९८४१,२०१
(६०.५३%)
१२८
(६.४५%)
४९७
(२५.०५%)
१५८
(७.९६%)
वडा ४१,२७२५७८
(४५.४४%)
१४४
(११.३२%)
४३६
(३४.२८%)
११४
(८.९६%)
वडा ५७९५४०१
(५०.४४%)
१३
(१.६४%)
३५१
(४४.१५%)
३०
(३.७७%)
वडा ६१,९६८१,०७४
(५४.५७%)
१५३
(७.७७%)
५६६
(२८.७६%)
१७५
(८.८९%)
पालिका जम्मा१०,०१५५,१८६
(५१.७८%)
७९७
(७.९६%)
३,०३४
(३०.२९%)
९९८
(९.९७%)

वडागत विद्यालय छाड्ने कारणहरूको वितरण

वडा १

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: २,०६४

आर्थिक कारण४४.६%
शैक्षिक कारण१०.७%
सामाजिक कारण३२.२%
अन्य कारण१२.५%

वडा २

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: १,९३२

आर्थिक कारण५२.३%
शैक्षिक कारण७.२%
सामाजिक कारण२६.९%
अन्य कारण१३.६%

वडा ३

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: १,९८४

आर्थिक कारण६०.५%
शैक्षिक कारण६.५%
सामाजिक कारण२५.१%
अन्य कारण८.०%

वडा ४

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: १,२७२

आर्थिक कारण४५.४%
शैक्षिक कारण११.३%
सामाजिक कारण३४.३%
अन्य कारण९.०%

वडा ५

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: ७९५

आर्थिक कारण५०.४%
शैक्षिक कारण१.६%
सामाजिक कारण४४.२%
अन्य कारण३.८%

वडा ६

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: १,९६८

आर्थिक कारण५४.६%
शैक्षिक कारण७.८%
सामाजिक कारण२८.८%
अन्य कारण८.९%

विद्यालय छाड्ने कारणहरूको विश्लेषण

डुडुवा गाउँपालिकामा विद्यालय छाड्ने कारणहरूको विश्लेषण गर्दा, समग्रमा५१.७८% जनसंख्याले आर्थिक सम्बन्धी कारणले विद्यालय छोडेका छन्। वडागत रूपमा हेर्दा वडा नं. ३ मा सबैभन्दा बढी ६०.५३% जनसंख्याले आर्थिक कारणले विद्यालय छोडेका छन्।

आर्थिक कारणEconomic Reasons

५१.७८%

५,१८६ जना(5,186 people)

शैक्षिक कारणEducational Reasons

७.९६%

७९७ जना(797 people)

सामाजिक कारणSocial Reasons

३०.२९%

३,०३४ जना(3,034 people)

अन्य कारणOther Reasons

९.९७%

९९८ जना(998 people)

विद्यालय छाड्ने कारणहरूको विस्तृत विश्लेषणDetailed School Dropout Causes Analysis of duduwa

आर्थिक कारणले बढी विद्यालय छाड्ने वडाWard with Highest Economic-related Dropout Rate in duduwa Rural Municipality

वडा ३

आर्थिक कारणले छाड्ने दर: ६०.५३%60.53% economic-related dropout rate

विशेषताहरू

यस वडामा आर्थिक कारण विद्यालय छाड्नेको प्रतिशत सबैभन्दा बढी रहेको छ, जुन पालिकाको औसतभन्दा ८.७५% ले उच्च छ।

यसले यस वडामा आर्थिक अवसर वा आर्थिक बाध्यताका कारण विद्यार्थीहरू विद्यालय छाड्न बाध्य भएको संकेत गर्दछ।

आर्थिक कारणले कम विद्यालय छाड्ने वडाWard with Low Economic-related Dropout Rate in duduwa

वडा १

आर्थिक कारणले छाड्ने दर: ४४.६२%44.62% economic-related dropout rate

सकारात्मक पक्ष

यस वडामा रोजगारीका कारण विद्यालय छाड्नेको दर न्यून रहेको छ, जसले यहाँ शैक्षिक संस्थाहरूले विद्यार्थीहरूलाई राम्रोसँग टिकाइराख्न सफल भएको देखाउँछ। यस वडाको शैक्षिक प्रतिधारण रणनीति अन्य वडाहरूमा पनि लागू गर्न सकिन्छ।

शैक्षिक प्रतिधारण सूचकाङ्क

७६.६

उत्तम स्तर

•सूचकाङ्क विवरण: शैक्षिक प्रतिधारण सूचकाङ्क विभिन्न कारणहरूको भारित औसतमा आधारित छ, जसमा रोजगारी सम्बन्धी कारणहरूलाई बढी भार दिइएको छ।

•व्याख्या: ७६.६ अंकले उत्तम शैक्षिक प्रतिधारण दर्शाउँछ। यसमा सुधारका लागि विद्यालय छाड्ने कारणहरूको सम्बोधन गर्ने कार्यक्रमहरू आवश्यक छन्।

छाड्ने कारणहरूको विश्लेषण

सबैभन्दा बढी उल्लेखित कारणहरू
घरमा काम सघाउनु परेकोले४७.३८%
बाबु/आमाले नचाहेकोले१७.६६%
विवाह भएकोले१२.६३%
आर्थिक सम्बन्धी छाड्ने अवस्था
आर्थिक सम्बन्धी कारणहरू५१.७८%

शैक्षिक संरक्षण रणनीति

डुडुवा गाउँपालिकामा विद्यालय छाड्ने कारणहरूको तथ्याङ्क विश्लेषणबाट निम्न रणनीतिहरू अवलम्बन गर्न सकिन्छ:

१.
आर्थिक सहायता कार्यक्रम: ५१.७८% विद्यार्थीहरू आर्थिक कारणले स्कुल छाड्ने गरेकोले उनीहरूलाई छात्रवृत्ति र आर्थिक सहयोग कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्ने।
२.
सामाजिक सहायता कार्यक्रम: सामाजिक कारणले विद्यालय छाड्नेहरूलाई समुदायमा आधारित सहयोग प्रणाली विकास गरी शिक्षामा निरन्तरता दिन प्रोत्साहन गर्ने।
३.
लचिलो शैक्षिक कार्यक्रम: काम गर्दै पढ्न चाहने विद्यार्थीहरूका लागि अंशकालिक वा लचिलो समयमा पढ्न सक्ने व्यवस्था गर्ने।
४.
वडागत विशेष कार्यक्रमहरू: वडा नं. ३ जस्ता बढी ड्रपआउट दर भएका क्षेत्रहरूमा विशेष शैक्षिक प्रोत्साहन कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्ने।
५.
परामर्श सेवा: विद्यालय छाड्न लागेका विद्यार्थीहरूका लागि परामर्श सेवा र अभिभावक शिक्षा कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने।

यसरी डुडुवा गाउँपालिकामा विद्यालय छाड्ने कारणहरूको विश्लेषणले पालिकामा शैक्षिक नीति निर्माण र कार्यक्रम तर्जुमा गर्न महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ। विद्यालय छाड्ने दर घटाउन र विद्यार्थी संरक्षण गर्नका लागि वडागत आवश्यकता र विशेषताहरूलाई ध्यानमा राखी विशेष कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्नुपर्ने देखिन्छ।